همانطور که می‌دانید، تسهیلات  نوعی بدهی است.  بدهی‌ای که کسب و کارها معمولا بخاطر کمبود نقدینگی ایجاد می‌کنند. البته این کمبود همیشه هم بد نیست، بدی یا خوبی کمبود نقدینگی به دلیل وام گرفتن‌مان بستگی دارد؛ آیا تسهیلات را گرفته‌ام چون می‌خواهم یک خط تولید جدید توسعه دهم، یا چندین ماه است حقوق پرسنل را نداده‌ایم و می‌خواهم خودم را از زیر بار فشار آنها بیرون بکشم؟  

در هر صورت وقتی تسهیلات دریافت می‌کنیم در واقع داریم پول می‌خریم و تامین مالی می‌کنیم، و به طور معمول بابت این خرید به طرف مقابلمان که پول را به ما می‌فروشد  سود می‌دهیم.

 

یک توصیه قبل از ادامه بحث:  اگر می‌خواهید تسهیلات را از اشخاص حقیقی یا حقوقی بجز بانکها و موسسه‌های مورد تایید بانک مرکزی دریافت کنید، نیم نگاهی به ماده  138 مکرر و بند 18 ماده 148 قانون مالیاتهای مستقیم داشته باشید.

تسهیلات را در کجای صورت مالی بیاورم ؟
تسهیلات یا همان وام، بدلیل اهمیتی که دارد در ترازنامه (دقیق‌تر بگوییم؛ صورت وضعیت مالی)  بصورت جداگانه ارائه یا افشا می‌شود  و یک جدول مخصوص خودش دارد. جزئیاتش را می‌توانید در یادداشت شماره 17 صورتهای مالی نمونه ببینید

اگر در یادداشت 17 کلمه‌های "حصه جاری" و "حصه بلند مدت" دیدید، غصه نخورید. تعجب هم نکنید.

حصه یعنی بخش کردن، جیره بندی، تقسیم کردن. در حسابداری منظور از حصه جاری آن قسمت از تسهیلات است که قرار است در طی سال مالی پرداخت شود، و حصه بلند مدت هم یعنی آن قسمت از بدهی که مربوط به سالهای بعدی است. مثلا اگر الان در سال  1400 هستیم آن قسمت از  اقساط‌مان که  از سال 1402 به بعد شروع می‌شود حصه بلند مدت ماست.

 

تسهیلات را چگونه ثبت بزنم ؟
اگر کمی جستجو کنید می‌توانید وبسایتهای زیادی پیدا کنید که نحوه ثبت تسهیلات را به دو روش خالص و ناخالص توضیح داده‌اند. بسیاری از آن مطالب، اطلاعات مفیدی به شما می‌دهند. دوباره آوردن آنها در اینجا فایده چندانی ندارد، فقط اینکه روش ناخالص کاربردی‌تر است و بیشتر استفاده می‌شود.

 

یک مثال از روش ناخالص :
فرض کنید وبسایت دودوتاچارتا می‌خواهد یک دفتر کار بخرد و مدیران تیم تصمیم گرفته‌اند بخشی از پول خرید دفتر را از بانک ملت وام بگیرند. برای مثال 3.500.000.000 ریال تسهیلات با نرخ 18 درصد و با شرایط بازپرداخت 12 ماهه. وقتی کارهای وام تمام می‌شود مسول تسهیلات بانک یک برگه پرینت می‌گیرد و می‌گوید: "بفرمائید، مبلغ هر قسط‌تان 320.879.000 ریال است، روز خوبی داشته باشید."

 

حسابدار دودوتاچارتا چه کارهایی باید انجام بدهد :

1ـ  با توجه به قراداد بانک، لازم است چند محاسبه  انجام بدهد
بهره ماهیانه:  000ر500ر52  =  12 ماه ÷  18 درصد (نرخ سود بانک)   × 000ر000ر500ر3 (مبلغ وام)

بهره سنوات آتی:   000ر548ر350  = 000ر000ر500ر3 - ( 12 (تعداد قسط)   ×  000ر879ر320 (مبلغ قسط))

 

2- به محض دریافت قرارداد بانک ثبت دریافت وام را بزند، و در تاریخ سررسیدِ هر قسط هزینه بهره را شناسایی کند. و دست آخر با پرداخت هر قسط، سند حسابداری پرداخت را بزند.

ـ   بانک 3.500.000.000
    بهره سنوات آتی 350.548.000
                                                                                تسهیلات مالی3.850.548.000

ـ    هزینه مالی 29.212.330

                                                                                  بهره سنوات آتی 29.212.330

ـ    تسهیلات مالی     320.879.000
                                                                                  بانک 320.879.000

3ـ  مدارک و مستندات را به سند حسابداری منگنه کند و آن را بایگانی کند.

نکته: 1) هر ماه در تاریخ سررسید، چه قسط را پرداخت کردید، چه نکردید، ثبت هزینه مالی را بزنید. 2) بعضی بانکها برگه‌ای به شما می‌دهند که مبلغ هر قسط، تاریخ سررسید، و مبلغ بهره‌ای که باید بابت هر قسط پرداخت کنید را نوشته است. دریافت چنین برگه‌ای کار محاسبات را برایتان ساده‌تر می‌کند.

 

این مطلب به همت همکار پر تلاش‌مان، خانم راضیه منصوری تهیه شده است.

 

 

• بهروز مطیع
• پوریا رسولی
• ثبت تسهیلات
• ثبت حسابداری وام
• راضیه منصوری
• حصه